Klucz polsko-czeski

Na tej stronie wypisałem kilka sposobów, dzięki którym można przekształcić słowa z czeskiego na polski i odwrotnie. Wiele słów można przetłumaczyć prawie dokładnie, niektóre dokładnie, ale niestety nie pomogą, jeśli te słowa są całkiem różne. Ta strona jest przykładem. (Ale korzystałem też ze słownika.)

polski - czeski
ogólne zasady
w - v
rz - ř
ły - ly, lý
li - li, lí
ło - la, lá, lo
szcz - šť
żdż - žď
rzy - ři, ří
rzę - řa, ře
rzą - řá, ří
szy - ši, ší
ży - ži, ží
czy - či, čí
cy - ci, cí
ci - ti, tí
ć - ť, t
dź - ď, d
dzi - di, dí
dz - z
ź - z,
ś - s,
ó - ů, o
o - ů, o, w wyrazach obcych czasem ó
ę - u
ą - u, ou
ię - a, ě, á
ią - á, í
-ą - -ou
wę- - u-
wą- - ú-
u - u, ou, w wyrazach obcych czasem ú
u- - u, ú
iu - i, í, w wyrazach obcych y, ý
ió - é
ie - ě, e, í, é
g - h, w wyrazach obcych czasem g
ki - ky, ký
gi - hy, hý
kt - kd, kt
gd - kd
kie - ke, ké
gie - he, hé
gramatyka
z (osobny wyraz) - z (z kogo? z czego? skąd?), s (z kim? z czym?)
i (osobny wyraz) - a, i
po -u - -y, po -u
u- - u-, nie ú-
prze- - pře-, pro- i ogólnie - przedrostki czasowników zawsze krótkie (ale już nie w pochodnych rzeczownikach)
-ć - -t (bezokolicznik)
-c - -ci (bezokolicznik)
-ów - -ů (dopełniacz)

czeski - polski
ogólne zasady
v - w
ř - rz
ly - ły
lý - ły
li - li, lu
lí - li, le, la, ló, lą, lu, lo, lę
la - ło, ła, łó
lá - łó, ła
lo - ło
šť - szcz
žď - żdż
ři - rzy, rzu
ří - rzy, rze, rza, rzó, rzą, rzu, rzo, rzę
řa - rza, rzę
ře - rze, rza, rzo, rzę
řá - rza, rzą
ši - szy, szu
ší - szy, sze itd.
ži - ży, żu
ží - ży, że itd.
či - czy, czu
čí - czy, cze itd.
ci - cy, cu
cí - cy, ce itd.
ti - ci, ciu
tí - ci, cie itd.
ť - ć
ď - dź
di - dzi, dziu
dí - dzi, dzie itd.
z - z, ź, dz
s - s, ś
t - t, ć
d - d, dź
ó - o
o - o, ó
ů - ó, o
u - u, ę, ą
ú - u
ou - ą, u
-ou - -ą
u- - u-, wę-
ú- - wą-, u-
y - y, w wyrazach obcych czasem iu
ý - y, w wyrazach obcych czasem iu
i - i, iu
í - i, ia, ie, ią, iu
e - e, ie, io
é - e, ió, ie
ě - ia, ię, ie
a - a, ię
á - a, i
h - g, w wyrazach obcych h
ky - ki
ký - ki
hy - gi, w wyrazach obcych hi, hy
hý - gi, w wyrazach obcych hi, hy
kd - gd, kt
ke - kie
ké - kie
he - gie, w wyrazach obcych he
hé - gie, w wyrazach obcych he

gramatyka
s (osobny wyraz) - z
a (osobny wyraz) - a, i
-y - po -u (język)
pro- - prze-
-t - -ć (bezokolicznik)
-ci - -c (bezokolicznik)
-ů - -ów (dopełniacz)
słownictwo
obec - gmina
cizí - obcy

Zobacz też: Fałszywi przyjaciele W

Czeski alfabet
Aa Áá Bb Cc Čč Dd Ďď Ee Éé Ěě Ff Gg Hh Chch Ii Íí Jj Kk Ll Mm Nn Ňň Oo Óó Pp Qq Rr Řř Ss Šš Tt Ťť Uu Úú Ůů Vv Ww Xx Yy Ýý Zz Žž

Polski alfabet
Aa Ąą Bb Cc Cć Dd Ee Ęe Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Łł Mm Nn Ńń Oo Óó Pp Rr Ss Śś Tt Uu Ww Yy Zz Źź Żż
i dwuznaki
Chch Czcz Dzdz Dźdź Dżdż Rzrz Szsz

Sposób wymowy: (przybliżony)

Równości w wymowie
u=ó(polskie)
rz(polskie)=ż=ž
ú=ů
ch=h(polskie)
ń=ň
i=y(czeskie)?
í=ý? ale ni, ti, di, ní, tí, dí != ny, ty, dy, ný, tý, dý
ie(polskie)=ě
mnie(polskie)=mě
v=w
č=cz(polskie)
š=sz(polskie)

Czeskie Á, É, Í, Ó, Ú, Ů, Ý wymawia się długo.

Czeskie Ť, Ď wymawia się miękko, jak w "tiul", "studio".

Czeskie H wymawia się dźwięcznie, jak w "Bohdan". Niektórzy mówią tak też po polsku.

Czeskie Ř wymawia się jak R i Ż na raz.

Czeskie R, L między spółgłoskami i na końcu wyrazów wymawia się jak samogłoski, jakby yr, yl.

Czeskie IE po spółgłoskach wymawia się jak je, nie jak ije.

Polskie Ą wymawia się jak nosowe O we francuskim, ale zwykle przed T, D, C, K, G jak on, przed P, B jak om, a przed L, Ł jak zwykłe O.

Polskie Ę wymawia się jak nosowe E we francuskim, ale zwykle przed T, D, C, K, G jak en, przed P, B jak em, a przed L, Ł i na końcu jak zwykłe E.

Analogie w wymowie dają następującą tabelkę:

T C S
  CZ/Č SZ/Š
Ť Ć Ś
 
Z DZ Z
  DŻ/DŽ Ż/RZ/Ž
Ď Ź

Polskie DZ, DŹ, DŻ wymawia się jak jedną głoskę. Czeskie DŽ też.

Polskie Ł wymawia się jak U w "auto".

Polskie Y wymawia się jak rosyjskie Ы; trochę jak angielskie I w "is" albo niemieckie w "ist" (albo po prostu czeskie krótkie I), ale mniej podobnie do I.

Polskie I w ie, ia, io, iu, ió, ią, ię zmiękcza, jakby jak ě, ǎ, ǒ, ǔ...

Odmiana rzeczowników
Pomógł czeski Wikipedysta Miraceti

Rodzaj nijaki

město města
města měst
městu městům
město města
město města
městu městech
městem městy
moře moře
moře moří
moři mořím
moře moře
moře moře
moři mořích
mořem moři
kuře kuřata
kuřete kuřat
kuřeti kuřatům
kuře kuřata
kuře kuřata
kuřeti kuřatech
kuřetem kuřaty
stavení stavení
stavení stavení
stavení stavením
stavení stavení
stavení stavení
stavení staveních
stavením staveními

Rodzaj żeński

žena ženy
ženy žen
ženě ženám
ženu ženy
ženo ženy
ženě ženách
ženou ženami
růže růže
růže růží
růži růžím
růži růže
růže růže
růži růžích
růží růžemi
píseň písně
písně písní
písni písním
píseň písně
písni písně
písni písních
písní písněmi
kost kosti
kosti kostí
kosti kostím
kost kosti
kosti kosti
kosti kostích
kostí kostmi

Rodzaj męski

pán páni
pána pánů
pánu pánům
pána pány
páne páni
pánu pánech
pánem pány
hrad (!les!) hrady
hradu (!lesa!) hradů
hradu hradům
hrad hrady
hrade hrady
hradu hradech (!lesích!)
hradem hrady
les to podwzór
muž muži
muže mužů
muži mužům
muže muže
muži muži
muži mužích
mužem muži
stroj stroje
stroje strojů
stroji strojům
stroj stroje
stroji stroje
stroji strojích
strojem stroji
předseda předsedové
předsedy předsedů
předsedovi předsedům
předsedu předsedy
předsedo předsedové
předsedovi předsedech
předsedou předsedy
soudce soudci
soudce soudců
soudci soudcům
soudce soudce
soudce soudci
soudci soudcích
soudcem soudci

Widok ramek